Profilaktyka i leczenie

Leczenie zespołu metabolicznego stanowi profilaktykę wystąpienia chorób serca i naczyń krwionośnych i sprzyja poprawie jakości i długości życia. Aby uzyskać dobre efekty zwróć uwagę na wszystkie rozpoznane czynniki ryzyka.

Poniżej zamieszczone zalecenia są twoją drogą do zdrowia.


Pamiętaj, że modyfikacja stylu życia jest równie ważna jak zalecenia dotyczące przyjmowania leków.


Nikt nie pomoże Tobie tak wiele, jak możesz pomóc sobie sam.


Pamiętaj, że z zespołu metabolicznego możesz się wyleczyć !


Zalecenia od kardiologa

• Ciesz się aktywnością fizyczną

Serce lubi regularny wysiłek fizyczny o umiarkowanym natężeniu: 4 razy w tygodniu szybki spacer, bieganie, pływanie, jazda na rowerze, taniec…

• Jeżeli zalecone są leki

Staraj się brać zalecone preparaty o tej samej porze każdego dnia i nigdy nie odstawiaj leków bez konsultacji z lekarzem, nawet gdy wartości ciśnienia tętniczego będą prawidłowe

• Utrzymuj zalecaną wagę ciała

Gdy przybędzie Ci za dużo kilogramów, zmodyfikuj swoją dietę

Zalecenia od dietetyka

• Codzienny jadłopis, czyli co jeść...
• Domowe miary, czyli ile jeść...

Zalecenia od psychologa

Objawy i rozpoznanie

Otyłość brzuszna wyrażona zwiększeniem obwodu pasa, podwyższone ciśnienie tętnicze oraz nieprawidłowe wartości wybranych parametrów biochemicznych we krwi mogą decydować o podejrzeniu zespołu metabolicznego. Nie jest przypadkiem, że osoby otyłe mają częściej nieprawidłowe wyniki badań laboratoryjnych, ponieważ nadmiar tkanki tłuszczowej w istotny sposób wpływa na funkcjonowanie całego organizmu.

Aby rozpoznać zespół metaboliczny muszą być spełnione poniższe kryteria*
1. Obwód pasa u mężczyzn >94 cm, u kobiet >80 cm
Plus 2 z niżej wymienionych:
2. Ciśnienie tętnicze >130/85 mmHg albo już stosowane leczenie nadciśnienia tętniczego
3. Stężenia trójglicerydów > 150 mg/dl lub stosowanie terapii z powodu ich wysokiego stężenia
4. HDL cholesterol < 40 mg/dl u mężczyzn i 50 mg/dl u kobiet
5. Glukoza na czczo >100 mg/dl lub leczenie z powodu cukrzycy

*kryteria rozpoznania zespołu metabolicznego według definicji International Diabetes Federation (IDF) z 2005 r.

Ryzyko związne z zespołem metabolicznym

Pacjenci z zespołem metabolicznym mają dwukrotnie wyższe ryzyko wystąpienia zawału serca lub udaru oraz przynajmniej pięciokrotnie wyższe ryzyko zachorowania na cukrzycę w porównaniu z pacjentami bez takiego rozpoznania. Pacjenci z zespołem metabolicznym mają często zaburzenia nazywane insulinoopornością, które w istotny sposób upośledzają działanie insuliny i w konsekwencji prowadzą do wielu zaburzeń metabolicznych. Szereg niekorzystnych procesów biochemicznych zachodzących w organizmie u pacjentów z zespołem metabolicznym naraża ich na rozwój miażdżycy tętnic (prowadzącej do zwężenie), sprzyja powstawaniu skrzeplin, a w konsekwencji ograniczeniu przepływu krwi do mózgu, serca, nerek i kończyn. Zamknięcie naczynia może doprowadzić do dramatycznego w skutkach zawału serca czy udaru mózgu. Podwyższone stężenie glukozy oraz nieefektywne działanie insuliny sprzyja rozwojowi cukrzycy, która doprowadza do niewydolności wielu narządów.

Chociaż lista zagrożeń jest duża to ryzyko chorób układu krążenia można zmniejszyć gdy zespół metaboliczny jest wcześnie wykryty, a pacjent - świadomy opisanych zagrożeń - eliminuje czynniki ryzyka, poprzez zmianę stylu życia, współpracę z lekarzem oraz przyjmowanie leków, gdy jest to konieczne.

Zespół badawczy projektu

Projekt jest realizowany przez zespoły Wojskowego Instytutu Medycznego:

• Kliniki Kardiologii i Chorób Wewnętrznych
• Zakładu Radiologii
• Zakładu Diagnostyki Laboratoryjnej

we współpracy z Katedrą Dietetyki Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego.

Koordynatorzy: gen. bryg. dr hab.n.med. Grzegorz Gielerak, dr hab.n.med. Andrzej Skrobowski, prof.nadzw., dr n.med. Katarzyna Piotrowicz

Badacze kliniczni: lek. Monika Heine, lek. Sylwia Miernik, mjr lek. Jarosław Kowal, lek. Anna Jackuń - Podleśna lek. Monika Grzęda, lek. Katarzyna Szyfner,

Echokardiografia: dr n.med. Paweł Smurzyński, lek. Beata Uziębło - Życzkowska

Elektrokardiologia: dr n. med. Robert Wierzbowski, lek. Anna Karasek, lek. Katarzyna Hałas

Nieinwazyjna hemodynamika: kpt. dr n. med. Paweł Krzesiński, dr n. med. Adam Stańczyk, mjr lek. Jarosław Kowal, lek. Monika Grzęda

Ultrasonografia: mjr lek. Krzysztof Duda, lek. Katarzyna Zugaj

Psychologia: mgr Agnieszka Laskowska

Dietetyka: prof.dr hab. Elżbieta Bartnikowska, mgr Ewelina Pałkowska

Laboratorium biochemiczne: dr hab. n. med. Wiesław Piechota, prof.nadzw.

Personel pielęgniarski: piel. Lidia Wojda, piel. Agnieszka Oniszk

Specjaliści IT: mgr Rafał Przybysz,  ppłk mgr inz. Piotr Murawski

Ilustracje do projektu wykonał dr n. med. Adam Stańczyk