Światowy Dzień POCHP. Zaproszenie do WIM

Bezpłatne badania spirometryczne dla osób palących tytoń, odczuwających duszności wysiłkowe, kaszlących przewlekle oraz szkolenie dla osób z Przewlekłą Obturacyjną Chorobą Płuc (POChP) oraz ich opiekunów. To przyszłotygodniowa oferta przygotowana z okazji Światowego Dnia POCHP przez Wojskowy Instytut Medyczny oraz Polską Federację Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP.

Organizatorem przedsięwzięcia jest dr med. Piotr Dąbrowiecki z Poradni Domowego Leczenia Tlenem WIM, przewodniczący Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP.

Zaproszenie na bezpłatne badania spirometryczne dla osób palących tytoń, odczuwających duszności wysiłkowe, kaszlących przewlekle

Kiedy? 17 listopada 2015 r. (wtorek), w godz. 14:00 - 18:00.

Gdzie? W Poradni Specjalistycznej WIM, ul. Szaserów 128, Warszawa

Każda osoba, która odczuwa duszność (czyli ma subiektywne uczucie braku powietrza) powinna być zbadana przez lekarza. Wywiad, badanie podmiotowe (np. osłuchiwanie klatki piersiowej) nie zawsze wystarczy, aby odpowiedzieć na pytanie dlaczego choremu brakuje powietrza. Badanie spirometryczne to obiektywna metoda diagnostyki układu oddechowego polegająca na oddychaniu przez specjalne urządzenie medyczne zwane spirometrem. W trakcie pomiaru wydychanego i wdychanego do płuc powietrza dochodzi do obliczenia pojemności płuc i ilości powietrza przepływającego przez poszczególne odcinki układu oddechowego. Stwierdzenie nieprawidłowości w przepływie powietrza (np. obturacji czyli skurczu oskrzeli) jest pomocne w postawieniu odpowiedniego rozpoznania i umożliwia zaplanowanie właściwego leczenia.

Na spirometrię powinny się zgłosić osoby, które kaszlą w sposób przewlekły (ponad 8 tygodni), mają duszności przy wysiłku lub w spoczynku, a szczególnie palacze tytoniu po 40. roku życia. Kiedyś na POChP chorowali mężczyźni, ale w XXI wieku zrównała się ilość kobiet i mężczyzn zapadających na tą śmiertelną chorobą. Płuca kobiet są bardziej wrażliwe na dym tytoniowy i zanieczyszczenia powietrza, co przekłada się na zwiększoną zachorowalność. Przy tak znacznej tendencji wzrostowej POChP będzie niedługo trzecią przyczyną zgonów na świecie. Edukując społeczeństwo i wykonując powszechne badania spirometryczne być może będziemy w stanie temu zapobiec.

Szkolenie dla osób z POChP oraz ich opiekunów

Kiedy? 19 listopada 2015 r. (czwartek), w godz. 9:00 - 11:00.

Gdzie? W sali 306 na II piętrze w Budynku Głównym WIM, ul. Szaserów 128, Warszawa

Edukacja chorych jest podstawową składową leczenia stabilnej POChP. Sama edukacja nie zwiększa wydolności wysiłkowej i czynności płuc, ale przy­czynia się do poprawy ogólnego stanu zdrowia i zdolności radzenia sobie z chorobą.(1) Edukacja jest częścią zintegrowanej opieki nad chorymi z POChP i taki system opieki wpływa na jakość życia, a także na efekty leczenia. Leki zapisane przez lekarza z powodu POChP zazwyczaj prawidłowo inhaluje 1/3 chorych. Aby temu zapobiec lekarze, ale także świadomi pacjenci zaczęli się zrzeszać w organizacje, których naczelną ideą jest edukacja oraz pomoc choremu z przewlekłą chorobą obturacyjną. Wiele osób z POChP należy do stowarzyszeń chorych na astmę.  Towarzystwa chorych, w tym Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę Alergia i POChP, organizują szkolenia dedykowane specjalnie dla tych pacjentów. Chorzy uczą się jak prawidłowo inhalować leki wziewne, co robić w trackie zaostrzenia choroby, nabywają umiejętności niezbędne do prawidłowego „zarzadzania chorobą”, która już nigdy ich nie opuści. Dodatkowo udzielają sobie nawzajem wsparcia i wymieniają się doświadczeniami w zakresie leczenia POChP. Przyjaźnie zawarte w trakcie szkoleń przenoszone są poza mury szpitala i powodują zmniejszenie uczucia izolacji i redukują objawy lęku i depresji.

POChP to choroba ogólnoustrojowa. Proces zapalny toczy się  w oskrzelach i tkance płucnej, ale dotyka także układu krążenia, wydzielania wewnętrznego oraz ośrodkowego układu nerwowego. Chorzy w zależności od stopnia klinicznego choroby kaszlą i odczuwają duszności wysiłkowe. Objawy choroby oraz ich nasilenie istotnie wpływają na ich stan psychiczny. Często pojawiają się zaburzenia lękowe i objawy depresji.(1) Samopoczucie ma istotny wpływ na przebieg choroby. Według oceny chorych negatywny wpływ POChP przejawia się obniżeniem zdolności do wykonywania pracy, zakłóceniem snu i obniżeniem nastroju.  Jakość życia (Quality of Live-QL) chorych z POChP jest w znaczącym stopniu upośledzona i często wraz z progresją choroby dochodzi do jej dalszego upośledzenia (QL).(2)

Pacjenci skarżą się także na izolację społeczną. Kaszel, odksztuszanie, które pojawiają się przy okazji spotkań towarzyskich lub przebywania chorego w grupie – nie spotyka się ze zrozumieniem innych ludzi.  Dochodzi do marginalizowania osoby chorej i wskutek tego poczucia samotności  i niezrozumienia  potrzeb własnych  pacjenta. Niestety, chorzy wraz z nasileniem się objawów POChP stają się coraz bardziej zależni od innych, co potęguje problemy. Ten temat często pojawia się w światowych jak i polskich opracowaniach na temat POChP. Konsensusy leczenia podpowiadają jak leczyć chorych, ale także poruszają temat problemów i ograniczeń chorego w życiu codziennym.

Jedną z metod leczenia chorych na POChP jest rehabilitacja oddechowa, która nie tylko poprawia wydolność wysiłkową, zwiększa ogólną sprawność i zmniejsza częstość zaostrzeń i hospitalizacji, ale także zmniejsza lęk i poprawia  jakość życia chorych.(3) Szkoda, że poza nielicznymi ośrodkami  nie jest w Polsce ogólnodostępną metodą leczenia.

Obecnie uważamy, że chory z POChP może żyć w miarę normalnie. Powinien „rzucić” palenie, prawidłowo i w odpowiednich dawkach stosować leki, mieć dostęp do rehabilitacji oddechowej, stosować szczepienia ochronne a przede wszystkim być aktywny i nie tracić nadziei. To będzie możliwe w momencie, kiedy w całej Polsce wdrożymy zintegrowany model opieki nad chorymi z POChP.

Referencje:

1. Światowa strategia rozpoznawania, leczenia i prewencji przewlekłej obturacyjnej choroby płuc aktualizacja 2011 Medycyna Praktyczna Pneumonologia 1/2012

2. Frassanito M. i wsp.: Quality of life and psychologic features of subjects with chronic respiratory disease Arch Mo­naldi Mal Torace 1992; 47: 31-40

3. Zalecenia Polskiego Towarzystwa chorób płuc dotyczące rozpoznawania i  leczenia przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Pneumonologia i alergologia polska 2012;80,3:220-254

Światowy Dzień Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc (POChP)

„Nie jest za późno” - to hasło przewodnie tegorocznych obchodów  Światowego Dnia Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc (POChP), który obchodzimy 18 listopada. Nie jest za późno na: wykonanie badania spirometrycznego, które pozwoli na rozpoznanie choroby, na rozpoczęcie leczenia, zahamowanie postępu POChP, zaprzestanie palenia tytoniu, będącego głównym czynnikiem rozwoju schorzenia. „Nie jest za późno” to także apel skierowany do lekarzy, którzy dzięki swojemu zaangażowaniu mogą w sposób proaktywny wyszukiwać chorych, którzy palą tytoń, maja duszność wysiłkową, kaszlą i nie wiedzą że to może być POCHP. Przewlekła obturacyjna choroba płuc cechuje się utrwalonym ograniczeniem przepływu powietrza przez dolne drogi oddechowe. Choroba ma charakter postępujący i jest związana z nadmierną reakcją zapalną w oskrzelach i płucach, wywołaną przez szkodliwe działanie gazów i pyłów, najczęściej dymu tytoniowego. Za późno rozpoznana skraca życie chorych o 10 lat. Chorzy często nie dożywają do wieku emerytalnego. Na POChP choruje w Polsce około 2 milionów osób, ale tylko 20% jest świadome schorzenia i poddaje się leczeniu. Co roku z powodu POChP umiera około 14 tysięcy Polaków.

 Brak wiedzy na temat POChP skutkuje także problemami w terapii. Zdaniem specjalistów, pacjenci nie zawsze zdają sobie sprawę, że ich choroba wymaga regularnego i stałego przyjmowania leków, nie doceniają też korzyści, jakie mogą odnieść z zaprzestania palenia tytoniu. Edukacja, wczesne rozpoznanie, „uszyte na miarę chorego „ leczenie jest w sanie zahamować rozwój choroby ale na początku trzeba postawić odpowiednia diagnozę. Każda osoba po 40 r.ż. która pali tytoń, kaszle, odczuwa duszności powinna wykonać badanie spirometryczne i być może wydłużyć sobie życie- nie jest jeszcze za późno.

Materiał przygotował: dr med. Piotr Dąbrowiecki