Jak powinna wyglądać kompleksowa opieka nad pacjentem? Debata w WIM

W WIM spotkali się przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia, Narodowego Funduszu Zdrowia, lekarzy oraz pacjentów podczas dyskusji o kompleksowej opiece zdrowotnej w Polsce. Eksperci wspólnie podkreślili jak ważna jest koordynowana opieka zdrowotna w rehabilitacji, kardiologii oraz onkologii. Ministerstwo zapowiedziało planowane zmiany w systemie rehabilitacji oraz leczeniu. Była to pierwsza z cyklu debat WIM poświęconych wdrażaniu kompleksowego leczenia.

„Pacjenci zasługują na kompleksowy proces leczenia, podczas którego zrealizuje się wszystkie niezbędne kroki. Do tej pory nie leczyliśmy pacjentów tylko wykonywaliśmy procedury medyczne. Cieszę się, że od tego odchodzimy. Koordynowana opieka medyczna pokazuje drogę od pacjenta chorego do pacjenta zdrowego. Kompleksowo działające ośrodki wymagają pilnego wsparcia oraz dodatkowych pieniędzy, które pozwolą na pokrycie wszystkich kosztów leczenia” – zaznaczył prowadzący debatę gen. bryg. prof. dr. hab. n. med. Grzegorz Gielerak, dyrektor Wojskowego Instytutu Medycznego.

Od prawej: gen. bryg. prof. Grzegorz Gielerak - dyrektor WIM, Andrzej Jacyna - prezes NFZ, Krzysztof Łanda, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia, prof. dr hab. med. Jan Kuś, kierownik I Kliniki Chorób Płuc w Instytucie Gruźlicy i Chorób Płuc, Wojciech Zawalski, dyrektor Departamentu Świadczeń Opieki Zdrowotnej w NFZ, prof. dr hab. n. med. Krzysztof Kwiatkowski, kierownik kliniki Traumatologii i Ortopedii WIM i Marian Saska, prezes Stowarzyszenia Pacjentów z Chorobami Serca i Układu Krążenia „EkoSerce”.

Wiceminister zdrowia Krzysztof Łanda zapewniał, że „nie ma odwrotu od wprowadzenia opieki kompleksowej”. Dodał, że „ważne w tym zakresie jest odejście od produkcji świadczeń medycznych na rzecz przejścia na kompleksowe leczenie pacjentów”. Wiceminister przedstawił podejmowane przez resort zdrowia kroki oraz plany mające zapewnić pacjentom poprawę ich sytuacji i rozwój w zakresie wprowadzania kompleksowości leczenia. Usieciowienie szpitali z uwzględnieniem demografii w danym regionie oraz tworzenie kompleksowej opieki w drodze akredytacji w konkretnym zakresie leczenia, na przykład Breast Units, to ważne elementy programu resortu zdrowia. 

Do planów resortu zdrowia odniósł się prezes NFZ Andrzej Jacyna, który podkreślił, że istotne w zakresie tworzenia kompleksowego leczenia jest połączenie prac NFZ z planami resortu zdrowia oraz AOTMiT. „Obecnie pacjent po odbytej chorobie, po opuszczeniu szpitala jest pozostawiony sam sobie, czekając niejednokrotnie na niezbędne świadczenia w tej samej kolejce co pozostali pacjenci. Chcemy, aby opieka nad pacjentem odbywała się w sposób ciągły. Spotkałem się z dobrym odzewem towarzystw naukowych i konsultantów krajowych. Obecnie pracujemy nad zmianami w kardiologii i onkologii. Chcemy przedłożyć Ministerstwu Zdrowia wypracowane wspólnie propozycje zmian” – podkreślał prezes Jacyna.

W środku prof. dr hab. n. med. Krzysztof Kwiatkowski, kierownik kliniki Traumatologii i Ortopedii WIM.

Dyrektor Departamentu Świadczeń Opieki Zdrowotnej Centrali NFZ Wojciech Zawalski przedstawił efekty realizowanego do lipca programu koordynowanej opieki nad kobietą w ciąży. Jak podkreśla „opieka koordynowana po trzech miesiącach realizacji spełniła pokładane w niej oczekiwania. Pacjentki otrzymują opiekę medyczna najwyższej jakości, co skutkuje miedzy innymi skróceniem czasu hospitalizacji poporodowej oraz hospitalizacji noworodka. Niezmiernie cieszy również zmniejszenie odsetek cieć cesarskich”.

Prof. dr hab. med. Jan Kuś, kierownik I Kliniki Chorób Płuc w Instytucie Gruźlicy i Chorób Płuc podkreślił problem braku dostępności skutecznych terapii dla polskich pacjentów z chorobami rzadkimi, w tym przede wszystkim borykających się z samoistnym włóknieniem płuc (IPF) – jedną z postaci idiopatycznych śródmiąższowych zapaleń płuc, która prowadzi do niedotlenienia organizmu. „Dostępność do leczenia farmakologicznego, na przykładzie IPF, pokazuje, że pacjenci ci są poza systemem. Średnie rokowania na przeżycie tych pacjentów jest niższe niż niektórych chorych na nowotwory. Trzeba ułatwić dostęp do leczenia tym pacjentom, tak aby nie byli wykluczeni. Dopóki nie pochylimy się nad tymi pacjentami nie możemy mówić w ich przypadku o kompleksowości leczenia” – mówił prof. Kuś. 

Na debate przybyli dziennikarze mediów ogólnopolskich oraz branżowych.

„Kompleksowość leczenia to jeden z najważniejszych czynników w chorobach kardiologicznych. Pacjenci kardiologiczni powinni mieć zapewnioną rehabilitację – tak ważną dla powodzenia procesu leczenia. Tymczasem, w Polsce wciąż brakuje nowoczesnego systemu opieki nad pacjentami, którzy przeszli zawał serca (…) . Dostępność do leczenia jest dla tych pacjentów kluczowa.” – powiedział Marian Saska, prezes Stowarzyszenia „EkoSerce”.

Podczas dyskusji, eksperci wielokrotnie podkreślali, jak ważne jest poprowadzenie procesu leczenia do samego końca oraz uzyskania pozytywnego efektu dla zdrowia i bezpieczeństwa pacjenta. Proces pokonywania choroby nie kończy się bowiem w chwili dokonania zabiegu. Pacjent wymaga kompleksowości, odpowiedniego poprowadzenia go przez cały proces walki z chorobą, rozpoczynając od momentu wykrycia schorzenia, aż do powrotu pacjenta do normalnego funkcjonowania, a także monitorowania ewentualnego nawrotu choroby.

Wiceminister Krzysztof Łanda w rozmowie z dziennikarkami.

Problematykę leczenia przedstawił również prof. dr hab. n. med. Krzysztof Kwiatkowski, kierownik kliniki Traumatologii i Ortopedii WIM. Profesor zaznaczył, że w Polsce występuje problem z rehabilitacją ciała i duszy. W jego opinii brak jest kompleksowości leczenia w przypadku urazów, czy złamań. „Problem, z którym borykamy się obecnie to problem usprawniania po zabiegu. Nie mamy ośrodków, które w trybie pilnym pomogłyby pacjentom wrócić do pełnej sprawności” – wskazywał prof. Kwiatkowski.

Gen. bryg. prof. Grzegorz Gielerak podkreślił, że opieka koordynowana jest konieczna. Jak mówił, w POZ (podstawowej opiece zdrowotnej) opieka koordynowana ma szansę zaistnieć oraz możliwe będzie efektywne powstawanie centrów medycznych, które są odpowiedzią na potrzeby pacjentów. Podkreślił, że odejście od systemu kontraktowania na rzec kompleksowości leczenia oznacza zwiększenie efektywności leczenia pacjentów.

 Gen. bryg. prof. Grzegorz Gielerak, prof. Jan Kuś i Andrzej Jacyna w czasie rozmów kuluarowych.

Wiceminister Krzysztof Łanda podsumowując dyskusję zaznaczył, że dla pacjentów istotne są dwie rzeczy – dobry dostęp do świadczeń i wysoka jakość leczenia. „Musimy zadbać o jedno i drugie. Są potrzebne środki, ponieważ brak dbania o jakość świadczeń będzie kosztować jeszcze więcej” - ocenił.

Debata odbyła się 17 października 2016 r

Fot. Andrzej Mikiel WIM