Pracownia Kontroli Jakości Radiofarmaceutyków w WIM już działa

Właściwa jakość radioznaczników wykorzystywanych w medycynie ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa pacjentów. Pozwala uzyskać miarodajne wyniki badań izotopowych. Jakość substancji promieniotwórczych wykorzystywanych w szpitalu na Szaserów jest teraz badana w nowoczesnej Pracowni Kontroli Jakości Radiofarmaceutyków. Wyremontowane pomieszczenia oraz zainstalowany sprzęt umożliwi jeszcze bezpieczniejszą pracę z izotopami promieniotwórczymi.

- Nie mieliśmy z tym problemów. Jednak znowelizowane prawo atomowe nakazuje kontrolę jakości radiofarmaceutyków podawanych pacjentom w celach diagnostycznych jak i terapeutycznych. Tak więc nasza pracownia zagwarantuje jeszcze lepsze standardy leczenia w WIM – mówi kierownik Zakładu Medycyny Nuklearnej dr hab. n. med. Mirosław Dziuk, prof. nadzw.

Pracownię wyposażono w najnowszy detektor do chromatografii TLC, dyspenser radioznaczników, piec do wygrzewania płytek TLC, miernik PH oraz detektor skażenia promieniotwórczego.

W medycynie najczęściej stosowanymi izotopami promieniotwórczymi są technet (Tc), jod (131I), itr (90Y) i lutet (177Lu) a najczęściej wykonywane badania scyntygraficzne dotyczą chorób serca, płuc, tarczycy oraz nowotworów. - Scyntygrafia perfuzyjna serca stanowi istotny element w diagnostyce choroby wieńcowej oraz ocenie jej skuteczności leczenia i rokowania. Scyntygrafia perfuzyjna płuc jest szeroko wykonywana przy podejrzeniu zatorowości płucnej, szczególnie u pacjentów uczulonych na kontrast jodowy, u chorych z niewydolnością nerek oraz w przypadku suboptymalnego wyniku tomografii komputerowej z kontrastem. Scyntygrafia z zastosowaniem analogu somatostatyny sprawdza się u pacjentów z nowotworami neuroendokrynnymi, pozwala bowiem na ocenę zaawansowania choroby oraz kwalifikuje pacjentów do dalszego leczenia nowotworu przy użyciu izotopów promieniotwórczych – tłumaczy ppłk dr n. med. Andrzej Mazurek, kierownik pracowni.

Obiekt został otwarty 5 stycznia 2017 r. Koncepcja jego działania zakłada, że pracownia będzie się rozwijać. – Infrastruktura i pracujący tu specjaliści pozwalają myśleć o wprowadzaniu nowych procedur diagnostycznych i leczniczych, badaniach nad nowymi radioznacznikami, wsparciu dla innych ośrodków, które nie posiadają urządzeń do kontroli jakości radioznaczników, udział w badaniach naukowych – wylicza dr A. Mazurek.

Pracownia Kontroli Jakości Radiofarmaceutyków może też współpracować z ośrodkami leczenia chorych skażonych promieniotwórczo. Jest to szczególnie ważne wobec stałego zagrożenia wypadkami masowymi i atakami terrorystycznymi z użyciem substancji promieniotwórczych.

Fot. Andrzej Kosater

Dowiedz się więcej o radiofarmaceutykach i medycynie nuklearnej

Są jak kostki lodu rzucone na rozgrzaną płytę. Ich wykorzystanie to walka z czasem. Najnowszych generacji znaczniki radioaktywne „żyją” często zaledwie kilka minut. Tyle czasu musi wystarczyć, aby wyprodukowany preparat wstrzyknąć choremu i wykonać badanie. Wymaga to doskonałej synchronizacji wielu elementów: miejsca, w którym wytwarzane są radioznaczniki, logistyki oraz punktu wykonywania badań. To skomplikowane i kosztowne, ale w tej walce stawką jest życie chorego. Nie można szybko i skutecznie diagnozować oraz leczyć najpoważniejszych nowotworów, skomplikowanych problemów kardiologicznych i neurologicznych bez wykorzystania najnowszych zdobyczy medycyny nuklearnej.

Z historią materiałów promieniotwórczych stosowanych w medycynie jest podobnie, jak z wynalezieniem dynamitu. Alfred Nobel pracował nad substancją, która ułatwi rozbudowę skalistej Skandynawii. Jednak dynamit stał się sławny nie dzięki temu, że rewelacyjnie kruszył skały. Ale dlatego, że zainteresowali się nim wojskowi. Materiały promieniotwórcze najpierw wzbudziły ciekawość medyków. Dopiero z czasem zaczęto badać niezwykłe możliwości niszczące tkwiące w atomie. Paradoksalnie, praca nad bronią jądrową bardzo przyspieszyła rozwój tej dziedziny medycyny.