'Dum spireo, spero' III konferencja naukowa im. gen. bryg. dr. hab. med. Wojciecha Lubińskiego.

Wojskowy Instytut Medyczny oraz Warszawsko-Otwocki Oddział Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc (PTChP) zorganizowały III konferencję naukową „Dum spireo, spero” (łac. „Póki oddycham, mam nadzieję”). Spotkanie z udziałem najwybitniejszych polskich specjalistów zajmujących się problematyką chorób płuc poświęcone zostało pamięci pneumonologa, lekarza Prezydenta RP - gen. bryg. dr. hab. med. Wojciecha Lubińskiego, który zginął w katastrofie smoleńskiej 10 kwietnia 2010 r.

Przeczytaj więcej o patronie konferencji

Wojtek Lubiński – naukowiec, nauczyciel, oficer, lekarz, przyjaciel

Sesja naukowa: Wojtek Lubiński – żywa pamięć

Konferencji zorganizowanej 12 kwietnia br. przewodniczyli: gen. bryg. dr hab. n. med. Grzegorz Gielerak, dyrektor Wojskowego Instytutu Medycznego oraz dr n. med. Tadeusz M. Zielonka, przewodniczący Warszawsko-Otwockiego Oddziału PTChP.

Zapraszamy do zapoznania się ze szczegółami poszczególnych wykładów.

Galeria zdjęć z konferencji

Sesja naukowa 1
Postępy pneumonologii

Tytuł wykładu: Co nowego w prewencji i leczeniu alergii?
Prelegent: prof. dr hab. n. med. Jerzy Kruszewski, konsultant krajowy ds. alergologii, Wojskowy Instytut Medyczny

Profesor przedstawił zagadnienia związane z prewencją chorób alergicznych oraz właściwym ich leczeniem. W dalszej części wykładu zwrócił uwagę na niebezpieczeństwa związane ze stosowaniem niekonwencjonalnego leczenia chorób płuc.

Zobacz nagranie
Zobacz prezentację wykładu

Tytuł wykładu: Ograniczenia spirometrii w diagnostyce zaburzeń czynnościowych układu oddechowego
Prelegent: dr hab. n. med. Piotr Gutkowski, Wojskowy Instytut Medyczny

Prelegent w praktyczny sposób - prezentując wyniki badań czynnościowych - przedstawił możliwość popełnienia pomyłki w przypadku niewłaściwej interpretacji badania spirometrycznego. Efektem błędu może być nieprawidłowe rozpoznanie chorób obturacyjnych i restrykcyjnych.

Zobacz nagranie
Zobacz prezentację wykładu

Tytuł wykładu: Elektromagnetyczna nawigacja w diagnostyce obwodowych guzków płuc
Prelegent: dr hab. n. med. Andrzej Chciałowski, Wojskowy Instytut Medyczny

Wykładowca przedstawił algorytm postępowania w diagnostyce guzków płuc o małej średnicy, położonych obwodowo. Niezwykle interesujące było przedstawienie nowych możliwości diagnostycznych zmian obwodowych płuc z wykorzystaniem: tomografii komputerowej, bronchoskopii wirtualnej, a szczególnie nawigacji elektromagnetycznej. Metody te pomagają w dotarciu do zmiany oraz pozyskaniu materiału cytologicznego, bądź histologicznego stanowiącego podstawę do ustalenia ostatecznego materiału.

Zobacz nagranie
Zobacz prezentację wykładu

Sesja naukowa 2
Patofizjologia oddychania i krążenia

Tytuł wykładu: Wpływ hipoksji normo- i hipobarycznej na adaptację układu krążeniowo-oddechowego u sportowców
Prelegent: prof. dr hab. n. o kult. fiz. Aleksandra Żebrowska, Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach

Pani profesor wygłosiła wykład na temat zależności między hipoksją normo- i hipobaryczną a adaptacją układu krążeniowo-oddechowego u sportowców.

Zobacz nagranie
Zobacz prezentację wykładu

Tytuł wykładu: Odpowiedź oddechowa na postępującą hipoksję
Prelegent: dr n. med. Monika Franczuk, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc

Pani doktor zaprezentowała wykład poświęcony odpowiedzi oddechowej na postępującą hipoksję.

Zobacz nagranie
Zobacz prezentację wykładu

Tytuł wykładu: Ile wody tracimy z oddechem?
Prelegent: dr n. fiz. Jakub Zieliński, Warszawski Uniwersytet Medyczny

W ramach ostatniego wykładu drugiej sesji, prelegent omówił zagadnienia związane z utratą wody z oddechem.

Zobacz nagranie
Zobacz prezentację wykładu

Sesja naukowa 3
Wpływ środowiska na układ krążenia i oddychania

Tytuł wykładu: Zanieczyszczenie powietrza i metody pomiaru
Prelegent: dr inż. Artur Badyda, Politechnika Warszawska

Wykładowca przedstawił problem zanieczyszczeń emitowanych w trakcie ruchu drogowego, jako źródła systematycznego pogarszania się stanu jakości powietrza w dużych aglomeracjach miejskich. Wystąpienie to jest ściśle powiązane z kolejnym wykładem dotyczącym wpływu zanieczyszczeń powietrza na układ oddechowy.

Zobacz nagranie
Zobacz prezentację wykładu

Tytuł wykładu: Wpływ zanieczyszczeń powietrza na układ oddechowy
Prelegent: dr n. med. Piotr Dąbrowiecki, Wojskowy Instytut Medyczny

W ramach kontynuacji wystąpienia dr. Artura Badydy, wykładowca opisał jak zanieczyszczenia powietrza mogą wpływać na stan zdrowia człowieka. Opierając się na danych zebranych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) w 1100 miastach, w 91 krajach na świecie, prelegent poinformował, że każdego roku w wyniku chorób spowodowanych zanieczyszczeniami powietrza umiera do 2 milionów osób. Na wspomniane 2 miliony, aż 1,3 miliona zgonów można przypisać zanieczyszczeniom w mieście. Ponad milion zgonów można by było uniknąć, gdyby normy zanieczyszczeń powietrza były respektowane. W rzeczywistości, z 91 państw aż 80 krajów, nie przestrzega wartości referencyjnych odnośnie zanieczyszczeń powietrza. Najczęściej skutkuje to chorobami układu oddechowego: zapaleniem błony śluzowej nosa, nowotworami płuc, astmą i przewlekłą obturacyjną chorobą płuc. Dr Dąbrowiecki przedstawił wyniki badań przeprowadzonych wspólnie z dr. Arturem Badydą, które zostały zapoczątkowane przez dr. Wojciecha Lubińskiego. Wykazano w nich, że mieszkanie w Warszawie jest czynnikiem ryzyka wystąpienia obturacji (skurczu oskrzeli) oraz nasilenia objawów obturacyjnych chorób płuc (astmy, POCHP). Powoduje to rozwój nadciśnienia tętniczego, co w konsekwencji może doprowadzić do rozwoju zawału serca.

Zobacz nagranie
Zobacz prezentację wykładu

Tytuł wykładu: Oddech a układ krążenia - fizjologia i implikacje kliniczne
Prelegenci: dr inż. Teodor Buchner, Wydział Fizyki, Politechnika Warszawska; dr n. med. Paweł Krzesiński, Wojskowy Instytut Medyczny; lek. Anna Kazimierczak, Wojskowy Instytut Medyczny

W kolejnym wykładzie prelegenci kontynuowali wątek wpływu zanieczyszczeń na stan zdrowia człowieka. Naukowcy określili zakres wpływu chorób układu krążenia na układ oddechowy i patologii oddychania na leczenie chorób serca.

Zobacz nagranie
Zobacz prezentację wykładu

Tytuł wykładu: „Sztuczny pacjent oddechowo-krążeniowy”: idea, realizacja oraz przykłady wykorzystania z prezentacją badania spirometrycznego
Prelegenci: dr hab. n. tech. Tomasz Gólczewski, mgr inż. Krzysztof Zieliński, Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej, Polska Akademia Nauk.

Konferencje zamykał wykład przedstawiający „sztucznego pacjenta oddechowo-krążeniowego”. Prelegenci przedstawili praktyczne zastosowanie urządzenia, wykonując badanie spirometryczne. „Sztuczny pacjent” mieszka w Warszawie dopiero od roku, więc wynik badania okazał się prawidłowy. W czasie wystąpienie wspomniano także o wirtualnym układzie oddechowym, idei którą dr Tomasz Gólczewski doprecyzowywał razem z dr. Wojciechem Lubińskim.

Zobacz nagranie
Zobacz prezentację wykładu

W kolejnym dniu, 13 kwietnia 2013 r., odbyły się warsztaty spirometryczne im. Wojtka Lubińskiego. Miały one na celu praktyczne nauczanie umiejętności wykonywania i interpretowania wyników badania spirometrycznego. Jest to kontynuacja warsztatów PTChP, których realizację koordynował dr hab. n. med. Wojciech Lubiński. Zajęcia przeprowadzono w dwóch ośrodkach (Wojskowym Instytucie Medycznym oraz Centrum Zdrowia Dziecka).

W warsztatach uczestniczyła grupa lekarzy oraz pielęgniarek zaangażowanych w 2012 r. w akcję spirometryczną, organizowaną z okazji Światowego Dnia Spirometrii oraz osoby ze środowiska medycznego zgłoszone przez Polskie Towarzystwo Chorób Płuc. Uczestnicy stworzyli dwie grupy, które poddano szkoleniu w WIM i CZD.
Na początku spotkania w WIM, dr med. Piotr Dąbrowiecki wprowadził uczestników szkolenia w temat badań czynnościowych układu oddechowego, opisując wskazania i przeciwwskazania do wykonania spirometrii oraz przydatność badań spirometrycznych w diagnostyce chorób płuc. W drugiej części wykładu opisał rodzaje spirometrów i techniczne wymogi prawidłowego badania spirometrycznego.
Następnie dr med. Tadeusz M. Zielonka, w przystępny sposób omówił trudny temat zaburzeń restrykcyjnych (opisując definicję, przyczyny, zmiany mieszane oraz zdradzając tajniki badań pletyzmograficznych). Przeprowadził także warsztaty z interpretacji badań spirometrycznych wykonanych u osób z zaburzeniami restrykcyjnymi.
W Centrum Zdrowia Dziecka dr med. Hanna Dmeńska wprowadziła uczestników warsztatów w arkana wykonywania badań spirometrycznych u dzieci. Opisała zburzenia obturacyjne (definicję, przyczyny, kryteria diagnostyczne, przepływy w drobnych oskrzelach, a także obturację górnych dróg oddechowych).
Doc. dr hab. Piotr Gutkowski wyjaśnił uczestnikom szkolenia, jak przeprowadzić testy prowokacyjne i próbę rozkurczową. Uczestnicy warsztatów brali udział w zajęciach praktycznych - ćwiczyli wykonywanie badań spirometrycznych. Praktyczną naukę wykonywania spirometrii w Wojskowym Instytucie Medycznym przeprowadziły: Katarzyna Mirkowska i Zofia Gałązka, a w Centrum Zdrowia Dziecka - Małgorzata Kluczek. Każdy uczestnik musiał wykonać badanie spirometrycznie osobiście, począwszy od włączenia spirometru, kończąc opisem wykonanego badania. Po 8 godzinach warsztatów uczestnicy mieli możliwość sprawdzenia wiedzy w czasie testu teoretycznego oraz praktycznie interpretując wyniki badań spirometrycznych i pletyzmograficznych.
Uczestnicy szkolenia otrzymają punkty edukacyjne Izb Lekarskich - zgodnie obowiązującymi przepisami.

* * *

Organizując opisywane zajęcia, Warszawsko-Otwocki oddział Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc, pragnie uczcić pamięć tragicznie zmarłego kolegi. Zamiarem Towarzystwa są coroczne, bezpłatne szkolenia lekarzy w zakresie wykonywania badań spirometrycznych. Będą one organizowane w kwietniu. Podstawą szkolenia są ćwiczenia praktyczne i seminaria oraz warsztaty z interpretacji wyników badań w małych grupach 5-6 osobowych. Przeprowadzone będą w dwóch ośrodkach pneumonologicznych przez osoby posiadające wieloletnie doświadczenie w edukacji z zakresu badań spirometrycznych. Wszyscy uczestnicy szkolenia będą zobowiązani do odbycia szkolenia w każdym z ośrodków: w Poradni Specjalistycznej Wojskowego Instytutu Medycznego i w Poradni Specjalistycznej Centrum Zdrowia Dziecka. W każdym z nich opracowane zostaną odrębne ćwiczenia i seminaria, prezentujące odrębne problemy, takie jak zaburzenia obturacyjne, restrykcyjne i próby prowokacyjne. Badania będą wykonywane zarówno u dzieci jak i u dorosłych - zdrowych i chorych. Na zakończenie odbędzie się zaliczenie składające się z trzech części: sprawdzianu teoretycznego (15 pytań testowych), praktycznego wykonania badania spirometrycznego oraz z interpretacji wyników badań spirometrycznych.
Osoby, które nie zaliczą sprawdzianu, otrzymają certyfikat odbycia szkolenia. Natomiast osoby, które pomyślnie zaliczą wszystkie trzy elementy sprawdzianu, otrzymają certyfikat odbycia szkolenia oraz nabycia umiejętności wykonywania i interpretowania badań spirometrycznych potwierdzone przez doc. dr. hab. Piotra Gutkowskiego – opiekuna naukowego kursu oraz dr. med. Tadeusza M. Zielonkę – kierownika kursu z ramienia PTChP.
Uczestnicy szkolenia otrzymają punkty edukacyjne Izb Lekarskich.